Παρακολουθώ λίγο το θέμα που έχει ανακύψει σχετικά με την
προβολή και έτερου τoυρκικού σήριαλ από τον Ant1, του επονομαζόμενου Σουλεϊμάν
του Μεγαλοπρεπή.
Αυτός ο Σουλτάνος πρέπει να ήταν για τους Τούρκους, κάτι ας
πούμε σαν τον Μέγα Αλέξανδρο για εμάς, με την έννοια ότι επί των ημερών του
(1520-1566) η Οθωμανική Αυτοκρατορία έφτασε στο μέγιστο της γεωγραφικής
επέκτασης και στο απόγειο της δύναμής της.
O πατέρας του, Σελίμ, είχε επεκτείνει την γεωπολιτική
κυριαρχία των Οθωμανών στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό, με αποτέλεσμα
η Αυτοκρατορία να αποκομίζει μεγάλα οικονομικά οφέλη από το εμπόριο μπαχαρικών
της ασιατικής ανατολής και τους φόρους στη ζάχαρη, το βαμβάκι και το ρύζι. Αυτή
η οικονομική ισχύς επέτρεψε στον Σουλεϊμάν να αναπτύξει την ναυτική επιχειρησιακή
του ικανότητα με σκοπό τον πλήρη έλεγχο της κρίσιμης γεωπολιτικά λεκάνης της
Ανατολικής Μεσογείου, τον οποίο είχαν οι Βενετοί και άλλοι λατίνοι.
Ο Σουλεϊμάν κυβέρνησε την αυτοκρατορία περισσότερο από
οποιονδήποτε άλλο Οθωμανό σουλτάνο και πραγματοποίησε 13 εκστρατείες.
Ένας από τους ναυτικούς διοικητές του ήταν ο περίφημος,
ελληνικής καταγωγής, από τη Λέσβο, εξισλαμισμένος Χαϊρεντίν
Μπαρμπαρόσα (κοκκινογένης).
Περί το 1533 οι Οθωμανοί προσεγγίζουν τη Γαλλία με σκοπό
από κοινού να αποδυναμώσουν την Αυτοκρατορία των Αψβούργων. Οι κάτοικοι των
περιοχών της Μεσογείου υφίστανται φυσικά τις συνέπειες όλων αυτών των
συγκρούσεων και διεκδικήσεων του ελέγχου από τις αντίπαλες αυτοκρατορίες.
Το 1536 ο Οθωμανικός στόλος, ενισχυμένος με 12 γαλλικές
γαλέρες πολιορκεί την Κέρκυρα. Απολαμβάνοντας τη ναυτική υπεροχή του ο
Μπαρμπαρόσα κατέλαβε το 1537 πολλά νησιά του Αιγαίου, όπως η Νάξος, η Ίος,
Σύρος, Τήνος, Κάρπαθος, Αίγινα, Κάσος που ανήκαν στην Βενετία, οριοθετώντας μια
περίοδο «νηνεμίας» για τους νησιωτικούς πληθυσμούς, οι οποίοι υπέφεραν τα
πάνδεινα από την πειρατεία των εμπολέμων.
Στις 2 Οκτωβρίου 1540 η Βενετία με γαλλική παρέμβαση
υπογράφει συνθήκη με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, βάσει της οποίας παραδίδει το
Ναύπλιο και την Μονεμβασιά, αναγνωρίζοντας τα τετελεσμένα των προηγούμενων ετών
στο Αιγαίο. Η γαληνοτάτη δημοκρατία διατηρεί τις κτήσεις στο Ιόνιο, σε περιοχές
της Ηπείρου και στην Κύπρο, αλλά καταβάλλει μεγάλες αποζημιώσεις.
Ο Σουλεϊμάν ο χαρακτηρισθείς Μεγαλοπρεπής, βασίλευσε για σχεδόν μισό αιώνα, υπήρξε
σύγχρονος με διάσημους μονάρχες της ευρωπαϊκής Αναγέννησης, όπως ο Αψβούργος
Κάρολος ο Ε΄, ο Φερδινάνδος Α΄, ο Φίλιππος ο Β΄ της Ισπανίας, ο Ερρίκος Η΄ της
Αγγλίας, η θυγατέρα του Ελισάβετ Α΄ και ο τσάρος Ιβάν ο Δ΄(ο τρομερός).
Αυτές βέβαια είναι παλιές ιστορίες, της εποχής των
αυτοκρατοριών και της φεουδαρχίας.
Σήμερα, η τηλεοπτική τούρκικη σειρά που
προβάλλεται στην Ελλάδα, δεν έχει να κάνει σε τίποτα με το περιεχόμενο, το
πνεύμα, την ουσία εκείνων των εποχών και γεγονότων. Ένα επεισόδιο που είδα
από περιέργεια, δείχνει μια παραγωγή πολύ προχειροφτιαγμένη. Θα μπορούσε
να θυμίζει ελληνικές σειρές περασμένων δεκαετιών της εποχής που υπήρχε μόνο
κρατική τηλεόραση, βασισμένες σε κλασικούς μας συγγραφείς και ιστορικά
γεγονότα, αν ήταν στοιχειωδώς προσεγμένη και συνεπής με αυτό που ισχυρίζεται ότι
παρουσιάζει: τη ζωή ενός ιστορικού προσώπου και τους χρόνους μιας
αυτοκρατορίας. Αλλά ούτε καν στο ελάχιστο η σκηνοθεσία, τα σκηνικά, ακόμα και
το σενάριο, δεν αποπνέουν κάτι από την εποχή. Αφού δεν υπάρχει πουθενά
ούτε ένας αργιλές! Δεν πιστεύω τότε να ήταν σε ισχύ η αντικαπνιστική
εκστρατεία! Οι δε γυναίκες του Σουλτάνου κυκλοφορούν με κάτι τουαλέτες που
θυμίζουν περισσότερο εικόνες της showbiz από το Χόλυγουντ, παρά
χαρέμι. Ούτε έναν φερετζέ της προκοπής δεν βλέπεις.
Όσο για τον πρωταγωνιστή, καθόλου δεν φέρνει στο ιστορικό
πρόσωπο! Πιο πολύ μας θυμίζει τον ωραίο που υποδυόταν σε άλλη τούρκικη
σειρά, απλώς με διαφορετική ενδυμασία.
Τελικά αυτοί οι ίδιοι οι Τούρκοι, τον Σουλεϊμάν τον
Μεγαλοπρεπή τον κάνανε από μόνοι τους Σουλεϊμάν χαζοπρεπή.
Γενικά συμφωνώ με τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η
προβολή της σειράς στη χώρα μας, μιας και έχει παραγίνει η ιστορία με την
τούρκικη υποκουλτούρα, αν και αυτή δεν περιορίζεται στα τούρκικα, αλλά επεκτείνεται σχεδόν
σε όλη την τηλεόραση, ιδιαίτερα την ιδιωτική. Ωστόσο πιστεύω πως αυτό το πράγμα
δεν βλέπεται έτσι κι αλλιώς, δηλαδή ούτε με τα μέτρα της σαπουνόπερας δεν
είναι ελκυστικό. Πρέπει να το αγόρασε πολύ φτηνά ο Ant1 τελικά. Και να σκεφθεί
κανείς πόσες ακριβοπληρωμένες διαφημίσεις πέφτουν επάνω στην ώρα προβολής του!
Ε, ας μην του κάνουμε το χατίρι του Κυριακού να τον πλουτίσουμε ακόμα
περισσότερο!
Υπάρχουν αξιόλογα πράγματα να δει κανείς, αλλά θα θυμηθώ
μια εξαιρετική παραγωγή του 1975, από τις σπουδαίες που έφτιαχνε τότε
η φτωχή ελληνική κρατική τηλεόραση, που εξάλλου δείχνει πώς πραγματικά
ήταν οι Τούρκοι Αγάδες, αλλά και για άλλους, πιο σοβαρούς
λόγους, είναι δυστυχώς επίκαιρη σήμερα: O Χριστός ξανασταυρώνεται!
