«Ιδιαίτερα το σούρουπο η εικόνα είναι ωραία, όταν πολλοί άνθρωποι που βρίσκονται γύρω από τους πάγκους αυτή την ώρα, πίνουν καφέ, ρακή ή κρασί και κουβεντιάζουν.
Ξεχωρίζουν σαν σιλουέτες στην ανοιχτόχρωμη έξοδο, ενώ από τα μαγαζιά η σκιά του φωτός από τις λάμπες λαδιού γλιστρά στο δρόμο. Η εικόνα αυτή μου θύμισε την επίδραση του φωτός σε αρκετά έργα του Ρέμπραντ».
Ο Ρούντο Σβαρτς αποτύπωσε πολλές φορές με τα πινέλα και τις ακουαρέλες του, ή και με τη φωτογραφική του μηχανή, εικόνες από το κρητικό τοπίο και στιγμιότυπα από την καθημερινή ζωή των Κρητικών, παρ' όλο που δεν ήταν αυτός ο λόγος που βρέθηκε στο νησί τον Ιανουάριο του 1943. Απεστάλη στην κατεχόμενη Κρήτη ως στρατιώτης της Βέρμαχτ και παρέμεινε εκεί για ενάμιση χρόνο. Στα ημερολόγια, που κρατούσε ανελλιπώς, άφησε, ωστόσο, ελάχιστες πληροφορίες για τον πόλεμο, αλλά πολλές εικόνες της Κρήτης.
Ο γεννημένος το 1906 στην Τσεχία Ρούντο Σβαρτς υπήρξε μια σχετικά παράδοξη περίπτωση στρατιώτη. Οι γιοι του ισχυρίζονται ότι στα έξι χρόνια που υπηρέτησε τη Βέρμαχτ δεν έριξε ούτε έναν πυροβολισμό. Ειδικότερα, κατά την παραμονή του στην Κρήτη «αποσύρθηκε» από το σκηνικό του πολέμου και οποιαδήποτε εικόνα μπορεί να σχετιζόταν με αυτόν. Ζωγράφισε ή φωτογράφισε το τοπίο και τους ανθρώπους του, αλλά και τα αρχαιολογικά μνημεία, με τη ζέση ενός ερασιτέχνη αρχαιολόγου, λαογράφου και φυσιοδίφη.
Είχε μια ιδαίτερη αγάπη για τις ελιές, τις φραγκοσυκιές και τους αθανάτους, ενώ τα καλντερίμια, τα γραφικά σοκάκια και τα κακοτράχαλα δρομάκια «προκαλούσαν» συχνά το πινέλο του. Φυσικά, και οι άνθρωποι. Φωτογράφισε τους ντόπιους σε απλές στιγμές, την ώρα που οι γυναίκες ύφαιναν αργαλειό, οι άντρες τρυγούσαν, μαζεύονταν στην πλατεία του χωριού ή έπιναν ρακές στα καφενεία. Περιηγήθηκε στη Μεσαρά, στη Φαιστό -όπου ανέβηκε στο χώρο του θεάτρου ο «Οιδίποδας Τύραννος» από τη γερμανική διοίκηση-, στο χωριό Κεράσα, στις Αρχάνες.
«Μέσα από τις ζωγραφιές και τις φωτογραφίες του μπορεί κανείς να δει την Κρήτη του 1943 καρέ καρέ», εξήγησε χθες η Κλαίρη Μητσοτάκη, επιμελήτρια της έκθεσης, εφιστώντας την προσοχή των επισκεπτών στην εθνολογική ματιά του Ρούντο Σβαρτς, που καθοδηγήθηκε από το ρεαλισμό, με μια ιδιαίτερη κλίση στα παστέλ.
Οι γιοι του θέλησαν να επιστρέψουν τα έργα του πατέρα τους -που πέθανε το '82 στη Γερμανία- στον τόπο που τον ενέπνευσε. Δώρισαν το 2008 ένα τμήμα του αρχείου και έργα του στην Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Στο Ιστορικό Μουσείο της ΕΚΙΜ φιλοξενούνται ημερολόγια 388 σελίδων με σχέδια και ακουαρέλες, 461 ασπρόμαυρες φωτογραφίες και 18 ζωγραφικοί πίνακες.
πηγή: ENET - 'ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ'
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου